Çay yaprağının demlenmesiyle elde edilen güzel kokulu ve sarımtırak kırmızı renkli içeceğe çay denilmektedir. Bugün kahvaltılarımız sırasında bizlere eşlik eden; gün içinde ve akşam vakitlerinde sürekli olarak tükettiğimiz içeceklerin başında çay gelmektedir.
Çay Fiyatları ve Çeşitleri
Türkiye’de çay, yalnızca Gürcistan sınırından başlayan ve Fatsa’ya kadar uzanmakta olan alan içerisinde yetiştirilebilmektedir. Ülkemizde yaygın olarak çay ifadesi, Doğu Karadeniz bölgesinden toplanmakta olan çay yapraklarından üretilen kırmızı renkteki içecek için kullanılmaktadır. Çayları pek çok kritere göre sınıflara ayırmak mümkün olmakla birlikte; 3 temel çay çeşidi bulunmaktadır. Bunlar; siyah, yeşil ve beyaz çaydır. Bunların haricinde; yetiştiği bahçe, işleme yöntemi, yaprak boyutu ve fermantasyon yöntemlerine göre de çaylar çeşitli sınıflara ayrılabilir.
Çayın Faydaları
Çayın pek çok faydası bulunmaktadır. Çayın faydalarını maddeler halinde şu şekilde sıralayabiliriz:
- Siyah çay, kalp sağlığına faydalı flavonoid adlı bir antioksidan grubu içermektedir. Flavonoidleri düzenli bir şekilde tüketmek; kalp hastalığı açısından birçok risk unsurunun azaltılmasına yardımcı olabilir. Bununla birlikte çay, kan basıncını düşürmede de etkili gözükmektedir.
- Siyah çayda bulunan polifenoller, iyi bakterilerin büyümesini desteklerken kötü bakterilerin büyümesini engelleyerek optimal bir bağırsak dengesinin korunmasını sağlayabilir. Bunlara ek olarak siyah çay, bağışıklığı arttırmaya yarayan antimikrobiyal özellikler içerir ve zararlı maddeleri öldüren ve sindirim sisteminin iç yüzeyini onarmaya katkı sağlayan bağırsak bakterilerini bünyesinde barındırır.
- Çay, kan şekeri düzeyini indirebilir. Siyah çay, vücutta insülin kullanımını arttırmaya destek verdiği görülen moleküller içerdiğinden, tatlandırılmadan içildiğinde kan şekeri üzerinde pozitif etkileri olduğu keşfedilmiştir.
- Laboratuvar ortamında icra edilen bir çalışmada, çaydaki polifenollerin kanser hücreleri üzerinde olan etkileri araştırılmış ve analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında, siyah ve yeşil çayın kanser hücresi büyümesini düzenlemede ve yeni hücre oluşumunu azaltmada etkin bir rol oynayabileceği gözlenmiştir.
- Siyah çay, odağı ve uyanıklık oranını yükseltebilen kafein ve L-theanine adlı bir molekül içermektedir. L-theanine beyinde bulunan alfa aktivitesini arttırırken gevşeme hissi verir ve daha iyi odaklanmayı sağlar.
Bu kadar çok faydası olmasına rağmen, her gıdada olduğu üzere çayı da fazla tüketmek birtakım olumsuz etkilere neden olabilir. Bu yüzden, çayı gereğinden fazla tüketmek; doğru bir davranış değildir.